Yeşil Pasaport Nedir? Nasıl Alınır?

Yeşil pasaport, resmi adıyla hususi pasaport, Türkiye Cumhuriyeti tarafından belirli kamu görevlilerine, eski devlet yetkililerine ve bazı özel kriterlere sahip kişilere verilen özel bir pasaport türüdür. Standart (bordo) pasaporta kıyasla daha fazla avantaj sunan yeşil pasaport, sahibine birçok ülkeye vizesiz giriş hakkı tanımakta ve uluslararası seyahatlerde büyük kolaylık sağlamaktadır.

Yeşil Pasaport Kimlere Verilir?

Yeşil pasaport, belirli kriterleri karşılayan kişi ve aile üyelerine verilmektedir. Sahip olabilen kişiler şunlardır:

1. Kamu Görevlileri ve Emekliler

• 1., 2. ve 3. derece kadrolarda çalışan devlet memurları,

• Bu derecelerden emekli olmuş memurlar,

• 1., 2. ve 3. dereceden emekli olup başka bir işte çalışmayan kamu çalışanları.

2. Eski Devlet Yetkilileri

• Eski Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) üyeleri,

• Eski bakanlar.

3. Belediye Başkanları

• Büyükşehir, il ve ilçe belediye başkanları (görev süreleri boyunca).

4. Kamu Bankaları Çalışanları

• T.C. Ziraat Bankası, Türkiye Halk Bankası ve Türkiye Emlak Bankası gibi devlet bankalarının belirli kademelerinde çalışan kişiler.

5. Belirli İhracatçılar ve İş İnsanları

• Son 3 yılda belirli ihracat rakamlarına ulaşan şirket yetkilileri,

• İhracatçılar için belirlenen yıllık ihracat miktarını sağlayan ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından onaylanan kişiler.

6. Devlet Sporcuları

• Resmi olarak "Devlet Sporcusu" unvanı almış kişiler.

7. Hak Sahiplerinin Aile Üyeleri

• Hak sahibi kişilerin eşi,

• 25 yaşını doldurmamış ve öğrenci olan çocukları,

• Engelli veya bakıma muhtaç çocukları (yaş sınırı olmaksızın).

Yeşil Pasaport Başvurusu Nasıl Yapılır?

Yeşil pasaport almak isteyen kişilerin belirli belgeleri tamamlayarak Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ne (NVİ) başvurması gerekmektedir.

Gerekli Belgeler:

✅ Hizmet Damgalı Pasaport Talep Formu:

• Çalışanlar için, bağlı bulunulan kurumdan alınmış, son 60 gün içinde onaylanmış belge,

• Emekliler için, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) onaylı belge.

✅ Nüfus Cüzdanı veya Yeni Kimlik Kartı:

• Aslı ve fotokopisi.

✅ Biyometrik Fotoğraf:

• Son 6 ay içinde çekilmiş, ICAO standartlarına uygun 2 adet fotoğraf.

✅ Pasaport Defter Bedeli Dekontu:

• 2025 yılı için 1.135 TL olarak belirlenmiştir.

✅ Öğrenci Belgesi (25 Yaş Altındaki Çocuklar İçin):

• e-Devlet üzerinden veya ilgili okuldan alınmış güncel belge.

✅ Önceki Pasaportlar (Varsa):

• Daha önce alınmış yeşil pasaportların asılları.

✅ Muvafakatname (18 Yaş Altı Başvurular İçin):

• Noter onaylı ebeveyn izni belgesi.

Başvuru sonrası pasaport, ortalama 5-7 iş günü içinde PTT aracılığıyla belirtilen adrese teslim edilmektedir.

Yeşil Pasaport ile Vizesiz Seyahat Edilebilen Ülkeler

Yeşil pasaport sahipleri, 160’tan fazla ülkeye vizesiz giriş yapabilmektedir. En popüler vizesiz ülkelerden bazıları şunlardır:

Avrupa Ülkeleri:

• Almanya

• Fransa

• İtalya

• İspanya

• Hollanda

• İsviçre

• Yunanistan

• Belçika

Asya Ülkeleri:

• Japonya

• Güney Kore

• Malezya

• Birleşik Arap Emirlikleri (BAE)

Amerika ve Latin Amerika Ülkeleri:

• Brezilya

• Arjantin

• Şili

• Panama

Afrika Ülkeleri:

• Fas

• Güney Afrika

Ancak bazı ülkeler, yeşil pasaport sahiplerine vizesiz giriş hakkı sunsa da, belirli gün sınırlamaları koyabilir. Örneğin:

• Schengen ülkelerinde 90 gün vizesiz kalma hakkı vardır.

• Japonya'da 90 güne kadar vizesiz kalınabilir.

• BAE’de 90 gün vizesiz seyahat mümkündür.

Önemli Not: Ülkelerin vize politikaları değişebilir. Seyahatten önce mutlaka konsolosluklardan veya resmi kaynaklardan güncel bilgileri kontrol etmek gerekir.

Yeşil Pasaportun Avantajları

✅ Vizesiz Seyahat:

• Pek çok ülkeye vizesiz giriş imkânı sunar.

• Konsolosluk prosedürleriyle uğraşmak gerekmez.

✅ Daha Kolay İşlem Süreci:

• Havalimanlarında hızlı geçiş ve kolaylık sağlar.

• Vize başvurularına göre daha düşük maliyetlidir.

✅ Uzun Geçerlilik Süresi:

• Çoğu durumda 5 yıl süreyle verilir.

✅ Özel Ayrıcalıklar:

• Yeşil pasaport sahiplerine bazı ülkelerde VIP geçiş, daha az bekleme süresi gibi avantajlar sağlanabilir.

Yeşil Pasaportun Dezavantajları

❌ Belirli Kişilerle Sınırlıdır:

• Herkesin alamadığı, belirli meslek gruplarıyla kısıtlı bir pasaport türüdür.

❌ Görev Süresine Bağlıdır:

• Kamu görevlileri için, görev sona erdiğinde pasaport iade edilmelidir.

❌ Vizesiz Ülkelerde Kısıtlı Kalış Süresi:

• Çoğu ülke, 90 günden fazla vizesiz kalmaya izin vermez.

Sonuç ve Özet

Yeşil pasaport, Türkiye Cumhuriyeti tarafından belirli kamu görevlilerine, ihracatçılara, eski devlet yetkililerine ve bazı özel statüdeki kişilere sunulan önemli bir ayrıcalıktır.

Vizesiz seyahat imkânı, hızlı işlem süreçleri ve uluslararası avantajları sayesinde dünya genelinde birçok ülkeye daha rahat seyahat etmeyi sağlar. Ancak, sadece belirli kişilere verilmesi, süreli olması ve bazı ülkelerde belirli kısıtlamalara tabi olması gibi sınırlamaları bulunmaktadır.

Yeşil pasaport hakkına sahip olan bireyler, seyahatlerini planlamadan önce güncel vize politikalarını kontrol etmeli ve pasaport sürelerini düzenli olarak yenilemelidir. 📌